|

काठमाडौं : बाढी, पहिरो र डुवानका कारण देशका धेरै ठाउँको जनजीवन अस्तव्यस्त भएको छ। साउन २७ देखि साउन ३० गते दिउँसो ११ बजेसम्म ६६ जनाको मृत्यु भइसकेको छ। डुवानका कारण तराईका धेरै जिल्लामा बस्ने ठाउँ, खानेकुरा र पिउने पानीको पनि समस्या भएको छ।

यस्तो बेलामा पानीजन्य संक्रमण हुने शुक्रराज ट्रपिकल तथा सरुवा रोग अस्पतालका सरुवा रोग विशेषज्ञ डा. अनुप बाँस्तोला बताउँछन्। 'बाढी पहिरोबाट विस्थापित भएकाहरुको सामूहिक बसाइ हुने भएकाले खाना, शुद्ध पिउने पानी, उचित शौचजस्ता अत्यावश्यक कुरामा समस्या पर्छ' उनले भने 'लामखुट्टे, मुसा र सर्पका कारण पनि रोगको जोखिम बढ्नेगर्छ। त्यसैले प्रकृतिक प्रकोपपछि विभिन्न रोगले महामारीकै रुप लिने गर्छ। त्यसैले यस्तो  विशेष सावधानी अपनाउनुपर्छ।'

उनले विपदको बेलामा सचेतता अपनाउन यस्ता सुझाव दिएका छन्।

१. पानी उमालेर खाऔं

यसै त वर्षाको समयमा पानी धेरै दूषित हुने गर्दछ। बाढी र पहिरोले गर्दा पानीको  मुहानहरु फोहर हुन्छन्। जसले पानी दूषित भई झाडापखाला, आऊ जस्ता पानी जन्य संक्रमण हुने गर्दछ। त्यसैले यस्तो बेलामा सकेसम्म उमालेको पानी मात्रै खानुपर्छ। यो सम्भव नभएमा पियुष वा पानी शुद्धिकरण गरेर खानुपर्छ। अशुद्ध पानीका कारण धेरै फैलिने रोग झाडापखाला हो। हेपाटाइटिइटिस ए र ई को जोखिम पनि बढ्न सक्छ।

ज्वरो आउने, बान्ता हुने, खान मन नलाग्ने आदि हेपाटाइटिस ए र ई का लक्षण हुनसक्छ। यो कहिलेकाहीँ जन्डिसकै तहसम्म पनि पुग्न सक्छ।

२. फोहोर पानीमा धेरै नजाऔं

बाढीबाट आएको पानी धेरै फोहर हुन्छ। यस्तो पानीमा भिज्दा छालाको एलर्जी हुनुका साथै छाला सम्बन्धी अन्य संक्रमण समेत हुन्छ। त्यसैले अत्यावश्यक कामबाहेक पानीमा जानुहुँदैन। जानैपरेमा शरीर ढाक्ने लुगा लगाएर जानुपर्छ।

३. झुल टाँगेर सुतौं

बाढी र डुवानपछि लामखुट्टेको जोखिम पनि बढ्छ। खाल्टाखुल्टीमा पानी जम्ने भएकाले डेँगु, कालजार, मलेरिया, चिकनगुनियाँ जस्ता रोग लाग्ने गर्छ। त्यसैले झुल टाँगेर सुत्नुपर्छ। यस्तै बाढीका कारण मुसाहरु मर्छन्। त्यसैले मरेको मुसामा रहेको ब्याक्टेरियाका कारण लेप्टोस्पाइरोसिस भन्ने रोग लाग्छ। मुसा मरेपछि यी ब्याक्टेरिया पानीमा मिसिन्छिन् र घाउ वा अन्य माध्यमबाट मानव शरीरमा प्रवेश गरेर लेप्टोस्पाइरोसिस रोग लाग्नसक्छ।

यस्तै डुवान भएको ठाउँमा सर्पहरुको पनि विगविगी हुन्छ। जसका कारण सर्पदंशको जोखिम पनि बढ्न सक्छ। यस्तो जोखिमबाट सावधानी अपनाउनुपर्छ। जसको लागि सर्प हुने सम्भावित ठाउँतिर जानुहुँदैन। आफू बस्ने ठाउँ वरिपरि सरसफाइ गर्नुपर्छ।

४. बासी र काँचो खानेकुरा नखाऔं

बाढी र डुवानपछि उत्पन्न परिस्थितिमा खानाको ठूलो समस्या हुन्छ। कतिपय ठाउँमा जीवन निर्वाह गर्ने खाना पनि पाउन गाह्रो हुन्छ। त्यसैले कहिलेकाहीँ पेट भर्नका लागि खानेकुराको गुणस्तर समेत ख्याल हुँदैन। तर यस्तै बेलामा स्वच्छ र स्वस्थ खानेकुरा खानुपर्छ। काँचो खानेकुरा खानुहुँदैन।

राम्रोसँग पकाएको खानेकुरा मात्र खानुपर्छ। अस्वस्थकर खाने कुराले फुड पोइजनिङ हुने भएकाले खानेकुरामा विशेष ध्यान पुर्‍याउनुपर्छ। खुला ठाउँमा दिसा गर्नुहुँदैन। टाउको दुख्ने, पेट दुख्ने, वान्ता हुने लगायतका विभिन्न रोगको लक्षण देखिए वा संक्रमण देखिए तुरुन्तै नजिकैको स्वास्थ्य संस्थामा जानु राम्रो हुन्छ।

सम्वन्धित समाचार

तपाईको प्रतिक्रिया दिनुहोस्

तपाईंको ईमेल गोप्य राखिनेछ ।
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.